“Ù tai kéo dài là bệnh lý gì? Có nguy hiểm không? Bao lâu thì khỏi?” là thắc mắc cũng là nỗi lo sợ của rất nhiều người. Nguyên nhân là do các bạn chưa nắm được những thông tin cơ bản về ù tai kéo dài. Vậy nên, bài viết dưới đây sẽ tổng hợp lại các kiến thức quan trọng liên quan đến tình trạng này cũng như trả lời những câu hỏi mà bạn đang lo lắng.
1. Thế nào là Ù tai kéo dài? Ù tai có tự khỏi không?
Ù tai có thể tự khỏi trong trường hợp nhẹ hoặc do nguyên nhân tạm thời như căng thẳng hoặc tiếp xúc với tiếng ồn lớn. Tuy nhiên, đối với những trường hợp nghiêm trọng hơn như do tổn thương tai trong, viêm nhiễm, hoặc các vấn đề liên quan đến thận và tuần hoàn máu, việc tự khỏi là rất khó. Nếu không điều trị kịp thời, ù tai kéo dài có thể trở thành mãn tính và gây suy giảm thính lực. Điều quan trọng là người bệnh nên thăm khám chuyên gia để xác định nguyên nhân và có phương án điều trị phù hợp, giúp tránh những biến chứng không mong muốn.
2. Nguyên nhân của ù tai kéo dài là gì? Ù tai kéo dài liên quan đến bệnh lý nào?
Ù tai kéo dài liên quan đến nhiều nguyên nhân và bệnh lý:
2.1. Tiếp xúc với tiếng ồn lớn thường xuyên và kéo dài - Điếc nghề nghiệp
Tiếng ồn là nguyên nhân chính gây tình trạng ù tai lâu ngày. Nguyên nhân là do khi tiếp xúc với âm thanh có cường độ lớn, các rung động mạnh có thể làm tổn thương hoặc làm rụng tế bào lông trong ốc tai. Điều đáng lo ngại là các tế bào lông này không thể tái tạo, hay mọc lại. Điều này có nghĩa là một khi bị hư hại, chúng không thể phục hồi. Ban đầu người bệnh sẽ cảm nhận tiếng ù tai dai dẳng mãi không dứt, sau đó là thính lực giảm dần và có thể là điếc vĩnh viễn. Các triệu chứng thường diễn ra từ từ, khiến nhiều người không nhận thấy mình đang bị mất thính lực cho đến khi tình trạng trở nên nghiêm trọng.
Ù tai do tiếng ồn thường xảy ra sau một lần với âm thanh “xung” mạnh, chẳng hạn như tiếng nổ, hoặc do tiếp xúc liên tục với âm thanh lớn trong thời gian dài, chẳng hạn như tiếng ồn phát ra trong xưởng chế biến gỗ. Tiếng ồn có hại tại nhà có thể đến từ các nguồn bao gồm máy cắt cỏ, máy thổi lá và dụng cụ làm mộc.
Các hoạt động giải trí có thể khiến bạn có nguy cơ mắc ù tai bao gồm bắn súng, nghe máy nghe nhạc ở mức âm lượng cao, chơi trong ban nhạc và tham dự các buổi hòa nhạc ồn ào.
Ù tai do những tác nhân tại môi trường làm việc được gọi là “điếc nghề nghiệp”. Tình trạng này không chỉ gây ra ù tai mà còn có thể gây ra mất thính lực lâu dài.
2.2. Ù tai kéo dài do viêm tai giữa mãn tính
Viêm tai giữa mạn tính có thể gây ra tình trạng ù tai kéo dài theo 2 cơ chế:
Cơ chế 1: Dịch mủ tai giữa làm tăng áp lực lên màng nhĩ và gây tắc nghẽn ống Eustachian:
Viêm tai giữa thường dẫn đến tình trạng tích tụ dịch mủ trong tai giữa. Dịch này gây áp lực lên màng nhĩ, làm màng nhĩ căng và khó rung động tự nhiên theo nhịp sóng âm thanh từ ngoài vào.
Bên cạnh đó, ống Eustachian—nối tai giữa với vòm họng—có thể bị tắc nghẽn do viêm nhiễm. Ống này giữ vai trò quan trọng trong việc cân bằng áp suất giữa tai giữa và môi trường bên ngoài. Khi áp suất trong tai giữa không được giải phóng qua ống Eustachian, màng nhĩ bị biến dạng và âm thanh bị ảnh hưởng. Kết quả là người bệnh có cảm giác âm thanh bị bóp méo, ù tai, và đôi khi còn cảm thấy đau đớn.
Cơ chế 2: Viêm tai giữa làm thủng màng nhĩ
Đa số các trường hợp viêm tai giữa mạn tính đều có thủng màng nhĩ do áp lực của dịch mủ đè lên màng nhĩ quá lớn. Khi màng nhĩ bị thủng, quá trình truyền âm từ tai ngoài qua tai giữa tới tai trong bị gián đoạn. Điều này không chỉ làm giảm khả năng nghe mà còn gây ra tiếng ù tai kéo dài. Ngoài ra, khi màng nhĩ bị thủng, nguy cơ nhiễm trùng tai giữa và tai trong tăng lên, làm nặng thêm các triệu chứng mất thính lực và ù tai. Người bệnh có thể cảm thấy những âm thanh bị méo mó, khó chịu, và trong nhiều trường hợp, ù tai kéo dài nếu không được điều trị kịp thời.
Cơ chế 3: Viêm tai giữa làm tổn thương cấu trúc tai giữa
Viêm tai giữa nếu không được chữa trị sớm có thể lan rộng và ảnh hưởng đến cấu trúc tai như viêm xương chũm, cholesteatoma,... Những biến chứng này không chỉ gây ù tai mà còn có thể gây mất thính lực vĩnh viễn nếu viêm tai giữa không được khắc phục.
Bên cạnh đó, việc dùng thuốc điều trị viêm tai giữa không đúng cách và dưới tác dụng phụ của thuốc điều trị, các tế bào lông tai bị tổn thương cũng là nguyên nhân gây ù tai kéo dài do viêm tai giữa mạn tính.
Viêm tai giữa có 2 dạng triệu chứng:
Dạng viêm tai giữa biểu hiện ra bên ngoài với các triệu chứng chảy dịch chảy mủ điển hình.
Dạng thứ 2 là không biểu hiện ra bên ngoài, người bệnh cảm giác ù tai, nghe kém, bít tắc lỗ tai, nặng tai.
Dạng không biểu hiện ra bên ngoài khiến người bệnh chủ quan, không nghĩ mình bị viêm tai giữa và không có biện pháp điều trị kịp thời. Đây cũng là một nguyên nhân khác gây ù tai kéo dài mãi không khỏi.
2.3. Ù tai kéo dài do bệnh u dây thần kinh thính giác
U dây thần kinh thính giác hay còn gọi là u thần kinh tiền đình gây ra tình trạng ù tai kéo dài theo 4 cơ chế sau [2]:
Sự ghép nối ephaptic: Khi khối u phát triển trong ống tai trong, nó có thể gây áp lực lên các sợi thần kinh thính giác. Điều này dẫn đến hiện tượng giao tiếp không chính xác giữa các sợi thần kinh, khiến cho một sợi có thể kích hoạt nhiều sợi khác một cách ngẫu nhiên. Kết quả là, não bộ nhận được tín hiệu mà không có âm thanh thực tế, tạo ra cảm giác ù tai.
Rối loạn chức năng ốc tai: Nghiên cứu cho thấy có một tỷ lệ lớn bệnh nhân u dây thần kinh thính giác gặp phải mất thính lực liên quan đến ốc tai [3]. Những tổn thương ở ốc tai có thể xuất phát từ sự phát triển của khối u hoặc do thiếu máu cục bộ. Khi ốc tai không hoạt động đúng cách, nó có thể không chỉ làm giảm khả năng nghe mà còn làm tăng cảm giác ù tai, khiến người bệnh cảm thấy như có âm thanh vang vọng trong tai.
Rối loạn hệ thống dẫn truyền: Một yếu tố khác góp phần vào ù tai là sự chèn ép lên dây thần kinh tiền đình. Khi có áp lực lên các sợi dẫn truyền của dây thần kinh này, hiệu quả của tín hiệu hướng tâm đến ốc tai có thể bị giảm, làm cho não bộ cảm nhận được âm thanh mạnh mẽ hơn so với bình thường. Điều này có thể dẫn đến cảm giác ù tai, nhất là ở những bệnh nhân có tổn thương ở lỗ thông tai trong.
Tổ chức lại vỏ não: Khi có sự thay đổi trong chức năng thính giác, não bộ có thể phản ứng bằng cách thay đổi cấu trúc và hoạt động của nó. Sự thay đổi này có thể dẫn đến sự phát sinh các tín hiệu âm thanh không mong muốn, gây ra chứng ù tai. Nghiên cứu cho thấy, những bệnh nhân mất thính lực thường trải qua các biến đổi trong hệ thống thính giác trung ương, góp phần làm tăng cảm giác ù tai và có thể kéo dài nếu không được điều trị kịp thời.
2.4. Ù tai kéo dài do bệnh Meniere
Meniere là tình trạng tích tụ quá mức chất lỏng nội dịch ở tai trong, làm ảnh hưởng đến hệ thống tiền đình và thính giác. Khi lượng dịch trong tai tăng lên, áp lực cũng tăng, gây mất cân bằng và kích thích các dây thần kinh trong tai. Điều này dẫn đến các triệu chứng ù tai, chóng mặt, và giảm thính lực. Sự rối loạn này khiến não bộ nhận tín hiệu sai lệch từ tai, tạo ra âm thanh ảo mà người bệnh cảm nhận là tiếng ù tai.
Bên cạnh ù tai hay giảm thính lực ở một bên thì chóng mặt, mất thăng bằng là triệu chứng điển hình của bệnh lý này. Do vậy, nếu ù tai kéo dài trên 1 tháng kèm theo chóng mặt, suy giảm thính lực thì bạn chớ có chủ quan chờ bệnh tự khỏi.
2.5. Ù tai kéo dài do rối loạn tuần hoàn máu tai trong
Rối loạn tuần hoàn máu tai trong làm lưu lượng máu đến tai trong kém, các tế bào thần kinh ở đây không được cung cấp đủ oxy và chất dinh dưỡng, dẫn đến hoạt động bất thường và gây ra tiếng ồn chủ quan.
Nguyên nhân của rối loạn tuần hoàn máu tai trong có liên quan đến chức năng tạng thận suy yếu. Thận chủ về xương, tủy và khai khiếu ở tai. Khi thận khí hư yếu, khí huyết không lưu thông được đầy đủ, đặc biệt là vùng đầu mặt, sẽ dẫn đến các triệu chứng như ù tai, điếc, hoa mắt, chóng mặt.
Ngoài ra, rối loạn tuần hoàn máu tai trong còn do các nguyên nhân bệnh lý khác như: xơ vữa động mạch, bệnh huyết áp (huyết áp cao và huyết áp thấp), thoái hóa đốt sống cổ, béo phì, căng thẳng,...
3. Ù tai bao lâu thì khỏi? Ù tai kéo dài nguy hiểm như thế nào?
Với những tình trạng ù tai do thay đổi áp suất đột ngột hay ù tai sau khi xem một buổi hòa nhạc, cổ vũ thi đấu, có thể tự khỏi trong vòng 3-7 ngày. Với những trường hợp ù tai kéo dài (trên 1 tháng) thì rất khó xác định ù tai bao lâu thì khỏi. Nếu tìm đúng nguyên nhân, trị đúng bệnh và đúng phương pháp thì chỉ 4-6 tháng là có thể cải thiện đáng kể 80-90% tiếng ù tai.
Vậy nếu không tìm ra nguyên nhân, chưa có phương pháp điều trị đúng đắn, tình trạng ù tai này càng trở nên khó chịu và thậm chí gây nhiều biến chứng nguy hiểm hơn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe à chất lượng cuộc sống của người bệnh:
Một trong những biến chứng phổ biến nhất là giảm thính lực, khi âm thanh ù có thể trở nên mạnh mẽ hơn, làm khó khăn trong việc nghe và giao tiếp. Ngoài ra, tình trạng này cũng có thể dẫn đến trầm cảm và lo âu, do sự căng thẳng liên tục từ tiếng ù gây ra.
Người bệnh thường gặp khó khăn trong việc ngủ, dẫn đến mệt mỏi và giảm khả năng tập trung trong công việc. Hơn nữa, việc sống chung với triệu chứng này có thể làm giảm chất lượng cuộc sống, khiến người bệnh cảm thấy cô đơn và tách biệt.
Những biến chứng này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần mà còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý khác, như bệnh tim mạch. Do đó, việc điều trị ù tai kịp thời và hiệu quả là rất quan trọng để ngăn ngừa những biến chứng này xảy ra.
4. Phương pháp điều trị ù tai kéo dài
4.1. Điều trị ù tai kéo dài khi đã xác nhận được nguyên nhân gây ù
Muốn điều trị dứt điểm ù tai kéo dài, điều quan trọng là bạn phải xác định được nguyên nhân gây ra tình trạng này và loại bỏ nguyên nhân đó. Ví dụ nếu ù tai do viêm tai giữa, bạn cần điều trị dứt điểm viêm tai và tái tạo vùng da bị tổn thương do viêm nhiễm. Nếu ù tai do bệnh Meniere, bác sĩ có thể cho tiêm gentamicin hoặc corticoid, vật lý trị liệu hoặc chỉ định phẫu thuật,...
4.2. Điều trị ù tai kéo dài khi chưa không xác định được nguyên nhân
Đa phần, ù tai thường không rõ nguyên nhân cụ thể. Điều trị ù tai kéo dài trong trường hợp này, Tây y gợi ý một số phương pháp làm giảm sự khó chịu của tiếng ù:
Liệu pháp âm thanh: Liệu pháp âm thanh giúp giảm ù tai bằng cách nghe các âm thanh dễ chịu, giúp não làm quen và ít chú ý đến tiếng ù tai. Một số nghiên cứu cho thấy âm thanh có thể thay đổi mạch thần kinh bị ảnh hưởng bởi mất thính lực, giúp làm dịu tiếng ù tai. Liệu pháp này cũng có thể che lấp âm thanh ù hoặc giúp bạn quen dần, giảm bớt cảm giác khó chịu và tăng sự tập trung vào các âm thanh khác.
Các loại thiết bị được sử dụng trong liệu pháp âm thanh bao gồm:
Sử dụng điện thoại thông minh: cài đặt ứng dụng điện thoại thông minh để phát những âm thanh dễ chịu như tiếng sóng, tiếng thác nước, tiếng mưa hoặc tiếng đêm hè. Bạn cũng có thể sử dụng các máy phát âm thanh khác, chẳng hạn như radio hoặc quạt gia dụng.
Máy trợ thính: Máy trợ thính khuếch đại tiếng ồn bên ngoài, cho phép bạn nghe tốt hơn, đồng thời làm cho tiếng ù tai của bạn ít đáng chú ý hơn.
Trong Đông y, nguyên nhân ù tai là do chức năng tạng thận suy yếu. Tạng thận giữ vai trò quan trọng trong việc sản khí và huyết, và khi thận không hoạt động hiệu quả, sự thiếu hụt này có thể dẫn đến việc giảm khả năng nghe. Từ đó, cơ thể không đủ "tinh" và "khí" để nuôi dưỡng các bộ phận liên quan đến thính giác, gây ra hiện tượng ù tai. Việc điều trị thường tập trung vào việc bổ thận, phục hồi sức khỏe tổng thể để cải thiện tình trạng này.
5. Giải pháp trị ù tai tại nhà cho người bận rộn
Hiện tại chỉ có Đông y là phương pháp triển vọng nhất để điều trị ù tai kéo dài. Tuy nhiên, các phương pháp này dùng thuốc nam ở dạng thô, mùi vị khó chịu cùng với công đoạn sắc, đun phức tạp và tốn nhiều thời gian. Muốn vừa hiệu quả mà nhanh gọn thì người bận rộn có thể tham khảo bộ đôi trong uống ngoài nhỏ Bảo Nhĩ Vương.
Bộ đôi này gồm:
Viên uống Bảo Nhĩ Vương có tác dụng tác dụng vào tận gốc rễ của ù tai, nghe kém là tạng thận tổn hao nhờ 2 thành phần Sơn thù du và Cốt toái. Bộ đôi này giúp tăng cường tuần hoàn máu đến nuôi dưỡng thần kinh ốc tai, phục hồi những tổn thương và tăng cường chức năng nghe. Điều này cho hiệu quả hỗ trợ cải thiện triệt để chứng ù tai, vo ve trong tai.
Chỉ dùng riêng viên uống Bảo Nhĩ Vương, đã có rất nhiều khách hàng phản hồi hiệu quả cải thiện 80-90% tiếng ù sau 2-4 tháng:
Sử dụng COMBO Bảo Nhĩ Vương sẽ giúp bạn vừa cải thiện ù tai nhanh, vừa cải thiện được dứt điểm với hiệu quả vượt trội.